"Nỗi buồn chiến tranh", đúng như tựa đề nhà văn Bảo Ninh đặt cho đứa con tinh thần của mình, là một cuốn tiểu thuyết ám ảnh người đọc bởi bóng đen nghiệt ngã của chiến tranh, cùng lớp lớp nỗi buồn chồng chất nỗi buồn. Tác phẩm xoay quanh cuộc đời của Kiên - một người lính trinh sát lặng lẽ trong thời chiến, một nhà văn thâm trầm của thời hậu chiến. Thông qua việc xây dựng tính cách nhân vật Kiên đặt trong mối quan hệ với những người đồng đội, những cô gái đi qua cuộc đời anh và đặc biệt là mối tình với người bạn gái Phương, Bảo Ninh đã tiếp cận đề tài chiến tranh từ những góc độ phi truyền thống nhưng có tác động sâu sắc tới cảm thức của độc giả. Kỳ lạ là cả cuốn tiểu thuyết hầu như mô tả cái chết và nỗi buồn nhưng không tạo cho độc giả cảm giác nặng nề của tuyệt vọng, bi quan. Trái lại, người ta thấy nhen trong lòng mình một đốm lửa của lòng khao khát sống, của tuổi thanh xuân tràn trề, của sức mạnh nội tâm mãnh liệt: chung sống với nỗi buồn, chấp nhận nỗi buồn như một phần tất yếu của cuộc sống, nhưng không bi lụy, không gục ngã hay đầu hàng...